Nu Beter Duits - Spellingregels

MOB-versie | Naar grote versie

Spellingregels

ss of ß?

ss komt altijd na een korte klinker:
das Schloss, der Fluss, essen,
dass (voegwoord)
ß* alleen na een lange klinker: groß, der Fuß
of na een tweeklank (au, ei, eu, ä, ü, ö,): schließen , beißen,
süß

der Fuß - die Füße: lange -u- (oe/uu als in koe en muur)

der Fluss - die Flüsse: korte -u- (als in zoek en kussen)

*In Zwitserland wordt de ß niet gebruikt. NU Beter Duits houdt de standaard Duitse spelling aan.

Drie dezelfde letters

Bij samenstellingen worden meestal geen letters weggelaten, ook niet als er drie dezelfde letters naast elkaar staan.

Ballett + Tänzer		Balletttänzer
Binnenschiff + Fahrt		Binnenschifffahrt

MAAR ... denn + noch		dennoch

Meervoud bij dubbele klinkers

Het Duits kent in vergelijking met het Nederlands veel minder woorden met een dubbele (zelfde) klinker. Alleen -aa-, -ee- en -oo- komen in het Duits voor.

In het meervoud blijven de klinkers bestaan:

das Boot - die Boote
der Staat - die Staaten

Uitzondering: der Saal - die Säle.

Woorden uit een andere taal

De schrijfwijze van woorden uit een andere taal wordt zoveel mogelijk aan de Duitse regels aangepast.

Voorbeelden:

das Foto
das Telefon
das Portmonee

Maar dat geldt niet voor alle woorden (die Physik). Bij twijfel het woordenboek raadplegen.

Los of aan elkaar

In het algemeen worden woorden los van elkaar geschreven.

zelfstandig naamwoord + werkwoord:
Auto fahren, Schlittschuh laufen, Fußball spielen
werkwoord + werkwoord - afhankelijk van de betekenis:
sitzen bleiben: (op een stoel) blijven zitten

sitzenbleiben: niet overgaan (school)
Deze regel is niet makkelijk, bij voorkeur naslagwerk raadplegen.

bijvoeglijk naamwoord of deelwoord + werkwoord:
nahe kommen, gefangen nehmen
aneinander etc. + werkwoord:
aneinander geraten, auseinander geraten
samenstellingen met sein:
zusammen sein, vorüber sein
viel en wenig in verbinding met so, wie, zu:
so viel, wie viel, zu wenig

Zelfstandige naamwoorden met een 'losse' beginletter:

die U-Bahn, das T-Shirt, die E-Mail (NB iPhone is een merknaam).

Hoofdletter of kleine letter

(In het Duits: Groß- und Kleinschreibung)

In het Duits beginnen ook andere woorden, behalve zelfstandige naamwoorden, met een hoofdletter.

Alle woorden waar je een lidwoord voor kunt zetten (terwijl er geen zelfstandig naamwoord volgt):
die Zwei, die Beiden, eine Eins für Deutsch, die Einzelnen, jeder Zweite, die Vielen (massa mensen), um Viertel vor drei (kwart voor drie). Wenn zwei sich streiten, freut sich der Dritte.
voorzetsel + zelfstandig naamwoord:
in Bezug auf / Wir danken Ihnen im Voraus.
zelfstandig naamwoord + werkwoord:
Recht haben, Leid tun / maar ook: recht haben / leid tun.
zelfstandig gebruikte bijvoeglijk naamwoorden en deelwoorden:
im Allgemeinen, jemanden auf dem Laufenden halten, im Dunkeln tappen, nichts Wichtiges
dagaanduidingen:
heute/am Morgen, gestern/am Abend, morgen Mittag
voorzetsel + taal:
auf Deutsch, in Englisch
woordparen van niet-verbogen bijvoeglijke naamwoorden die betrekking hebben op personen:
Arm und Reich, Jung und Alt, Altes und Neues
aufs + overtreffende trap:
aufs Freundlichste (= heel erg vriendelijk)