Voorzetsels: lijst D-NL (+2;+3;+3/4: geeft de naamval aan)

Waar - Waarheen?

• an (+3/4) – aan
• auf  (+3/4) - op
• außerhalb / innerhalb – buiten / binnen een plek/ruimte
• bis (+4) tot, tot aan/in
• diesseits / jenseits (+2) – dezer en gener zijde
• entlang (+4 en +2/+3) – langs/langszij (vóór het zinsdeel 2e of 3e naamval/erna 4e)
• gegenüber (+3) - tegenover
• hinter (+3/4) -  achter
• inmitten (+2) – ten midden van
• neben (+3/4) - naast
• über (+3/4) – boven/over
• unter (+3/4) - onder
• um (+4) – om (de hoek)
• unweit (+2) – niet ver
• vor (+3/4) - voor
• zwischen (+3/4) - tussen

Waar vandaan / waarheen?

• ab (+3) – vanaf
• aus (+3) - uit
• durch (+4) - door
• entgegen (+3) - tegemoet
• nach (+3) – naar (nach Deutschland/München)
• zu (+3) – naar (erna toe) personen, instanties, plekken (zu meiner Oma, zum Markt)

Wanneer? Alle voorzetsel in tijdsbepalingen +3 (uitzondering: bis, um* +4)

• ab – vanaf
• an/am – op: am Montag
• in/im - in
• nach - na
• vor - voor
• seit - sinds
• während - tijdens

(*bis: Sie arbeitete noch bis diesen Monat. Um diese Zeit ist es schon dunkel.)

Waarom - waardoor -  op grond van - hoe?

Omstandigheden en verbanden.

Deze voorzetsels hebben betrekking op abstracte verbanden – dus geen plaats- of tijdsbepaling- en komen overwegend in geschreven teksten voor)

• abzüglich (+2)– onder aftrek van
• angesichts (+2) – ten aanzien van
• anlässlich (+2) – naar aanleiding van
• aufgrund (+2) – op grond van
• aus (+3) - opgrond van (aus gegebenem Anlass - opgrond van de onderhavige aanleiding)
• ausschließlich (+2) – onder uitsluiting van
• außer (+3) - behalve
• betreffs (+2) - betreffende
• bezüglich (+2) - betreffende (in Bezug auf +4: met betrekking op.)
• bis auf (+4), bis zu (+3) – tot op, tot aan
• dank (+2) – dankend aan
• einschließlich (+2) - inclusief
• entgegen (+3) – in tegenstelling tot / tegen
• für (+4) – ten behoeve van
• gemäß (+3) – volgens, overeenkomend
• infolge (+2) – ten gevolge van
• kraft (+2) - krachtens
• mangels (+2) – bij gebrek aan
• mit (+3) - met
• mitsamt (+2) - inclusief
• mittels (+2) – door middel van
• nebst (+3) – naast
• ohne (+4) - zonder
• seitens (+2) – van de kant van
• statt (+2) – in plaats van
• trotz (+2/+3) - ondanks
• unter (+3) – onder (unter diesen Umständen - onder deze omstandigheden)
• ungeachtet (+2) - ongeacht
• wider (+4)  - tegen als in 'der Widerstand' (verzet)
• zuzüglich (+2) – plus (zuzüglich der Flughafengebühren).
• zwecks (+2) – met de bedoeling
• zufolge (+3) – ten gevolge (ná het zinsdeel: den Regeln zufolge)